مشاوره و روانشناسی نوجوانان پسر
- مساعل مهم روانشناسی پسران نوجوان چیست ؟
- آیا تخصص روانشناسی نوجوانان پسر وجود دارد ؟
- چرا نوجوانان مشاوره نمیکنند ؟
نکات مهم برای مشاوره و روانشناسی نوجوانان پسر
بسیار مهم است که والدین در زمان رشد کودکان و عبور آنها از مرحله کودکی به نوجوانی و مسیر بلوغ دقت داشته باشند و تمایزات ایجاد شده را ببینند و درک کنند ، اینکه پدر و مادر همیشه انتظار داشته باشن کودکشان با همان روحیات کودکی در مقابل آنها رفتار کند و واکنش نشان دهد تصور بسیار غلطی است و میتواند عامل بسیاری از مشکلات روانی و رفتاری نوجوان در آینده باشد .
در مورد نوجوانان پسر شاید این تمایزات و تفاوت ها بیشتر باشد چرا که با توجه به روحیات و نیاز های متفاوتی که در پسران نسبت به دختران رشد میکند معمولا نوجوانان پسر دجار چالش های جدی تری با پدر و مادر خود میشوند ، از این تمایزات میتوان به حس شدید تراستقلال طلبی پسران اشاره کرد .
نوجوانی دوران رشد و شکوفایی استعدادها و تصمیمگیریهای بزرگ برای آینده است. بنابراین مسوولیت یک پدر یا مادر در قبال نوجواناش آزاد گذاشتن او برای تجربه کردن و آشنایی با محیط و جامعه است. اما اینکه این آزادی باید تا چه حد باشد و مخصوصا در مورد نوجوانان پسر چهقدر باید محدودیت و سختگیری در نظر بگیریم، جای بحث دارد. متاسفانه ما هیچگونه هنجار خاصی در جامعه نداریم تا بتوانیم خانوادهها را به سمت آن سوق دهیم و بگوییم که مثلا اگر فرزندتان با دوستاناش رفت و آمد نکند یا سر ساعت خاصی منزل باشد، خوب است.
نه. ما در جامعه خانوادههایی داریم که به نوجوانشان اجازه خارج شدن از منزل به جز ساعات رفت و آمد به مدرسه را هم نمیدهند و در مقابل آنها خانوادههایی که اگر پسر نوجوانشان برای خوابیدن هم به منزل بیاید، برایشان رضایتبخش و کافی است. روی صحبت ما با خانوادههای اهل افراط و تفریط نیست بلکه ما کسانی را مخاطب قرار میدهیم که میخواهند حد تعادل را در زندگی، تربیت فرزندان و روابطشان حفظ کنند.
اینگونه خانوادهها برای اجتماعی شدن و بلوغ نوجوانان خود باید به آنها اجازه دهند که در اردوهایی که توسط مدارس در خارج از شهر یا حتی داخل شهر برگزار میشود، تحت نظارت مسوولان مدرسه شرکت کنند یا اگر شناخت کافی نسبت به دوستان فرزند خود دارند به او اجازه دهند تا دعوت شام آنها را بپذیرد و در جشن تولدشان شرکت کند. اما فراموش نکنید که همه این کارها باید مطابق با قوانین خانه و خانواده و با نظارت شما والدین عزیز صورت گیرد. اگر شما برخی از دوستان فرزند نوجوان خود را نمیشناسید و احساس خطر مانع از آزاد گذاشتن او برای رفت و آمد با آنها میشود، بهتر است که منطق و صحبت کردن را پیش گیرید و از دعوا و جنجال بپرهیزید. پسربچهها معمولا در سنین نوجوانی از حرف زور شنیدن بیزارند و اگر شما بخواهید بدون دلیل و با خشونت احساساتتان را به او بفهمانید، مطمئنا نتیجه عکس خواهید دید و با فرزندی که روز به روز بیشتر از خانواده فاصله میگیرد مواجه خواهید شد.
اگر دیدید که فرزندتان حرف منطقی شما را نمیپذیرد، میتوانید یک میانبر زیرکانه بزنید! نوجوانان پسر، حرفشنوی زیادی از مربیان ورزشی، معلمان و مدیران خود دارند. بنابراین شما میتوانید مشکل خود و فرزندتان را به مربی یا معلم او بگویید و از آنها بخواهید موضوع را به صورت کلی در بین همه بچهها مطرح و توصیههای لازم را به آنها گوشزد کنند. از طرف دیگر شما باید فرزندتان را جوری پرورش دهید که هیچگاه خود را با دیگران مقایسه نکند. این یک مشکل رایج در جامعه است که فرزندان مدام به والدین خود میگویند: «چهطور پدر و مادر فلان دوستم به او اجازه شرکت در مهمانی را میدهند و خطری او را تهدید نمیکند و شما به من اجازه نمیدهید؟» یا «چرا همه خطرها مرا تهدید میکند و هیچکدام از دوستان دیگرم در معرض این خطرات نیستند؟»، اما اگر شما کودک تابع قوانین خانه خود پرورش دهید، مطمئن باشید که هرگز چنین مشکلاتی با او نخواهید داشت. یک نکته مهم دیگر هم اینکه معمولا پدران الگوی رفتاری مستقیم پسران خود هستند و باید خیلی مراقب رفتار و گفتار خود باشند. پدری که آرام صحبت میکند، باید توقع آرامش را از فرزندش داشته باشد. پدری که از همسر خود قدردانی میکند و به او احترام میگذارد، باید توقع قدردان مادر بودن و احترام گذاشتن به او از طرف فرزندش را داشته باشد.
صدای رفتار همیشه بلندتر از صدای کلام است و بیشتر و بهتر شنیده میشود و به عنوان آخرین حرف هم اینکه شما باید تحت نظارت خود شرایطی را فراهم کنید که پسرتان بعد از دوران دبستان در روابط و رفت و آمدهای خانوادگی با جنس مخالف همسالاش باشد تا بهتر بتواند با روحیات و رفتار جنس مخالف آشنا شود، باز هم تاکید میکنم که این روابط باید تحت کنترل مستقیم و دقیق شما باشد.
تفاوت های نوجوانان پسر و دختر
احساس ها و نیازها و جنس آنها در دختران و پسران بعضا تفاوت هایی دارد که این تفاوت ها در شدت و ضعف آنها نیز دیده میشود ، به طور مثال شاید بتوان تفاوت رفتاری نوجوانان پسر و دختر در ارزای نیاز به جلب توجه به وضوح دید ، نوجوانان پسر معمولا با قدرت نمایی و انجام فعالیت های با ریسک بالا به این نیاز پاسخ میدهند ولی نوجوانان دختر با آراستن و دیگر رفتار های متفاوت این نیاز را بروز میدهند که مشاوره و روانشناسی نوجوانان پسر میتواند رموز رفتاری آنها را بگشاید .
نوجوانی و پسرها
وقتی كه صحبت از نوجوان می شود بلافاصله به یاد پسران می افتیم چون همیشه آزادی عمل و جنب و جوش بیشتر ی دارند و به همین علت و به علت توجه كمتر به جسم و روان خود، ممكن است در معرض عوامل آسیب زای محیطی قرار گیرند. این موضوع ما را موظف میكند كه توجه بیشتری به جنبه های مختلف سلامت نوجوانان پسر داشته باشیم. در این نوشته به برخی از این جنبه ها اشاره می كنیم.
اجتماعی بودن پسرهای نوجوان:
در بسیاری از كشورهای جهان، پسرها برخلاف دخترها به گونهای تربیت شدهاند كه گویی مستقل و آزادند. این طرز تربیت موجب شده كه پسرها توجهای به سلامت جسمی خود نداشته باشند. در بسیاری از موارد، پسرها در مواجهه با مشكلات با كسی مشورت نمیكنند و حتی به مراكز مشاوره یا مراكز بهداشتی نیز مراجعه نمیكنند.
سلامت جنسی نوجوانان :
در برخی از كشورها، روابط جنسی از سنین نوجوانی آغاز میشود. ناآگاهی نسبت به خطرهای احتمالی این گونه روابط، گاهی مشكلات فراوانی برای هر دو جنس به وجود میآورد. پسرها برخلاف دخترها درباره تغییرات بدنی خود و سلامت جنسیشان اهمیتی قایل نیستند و به همین دلیل بیماریها و مشكلات جنسی در میان پسرها نسبت به دخترها رواج بیشتری دارد.
سلامت روانی نوجوانان :
پسرها در سنین نوجوانی تقریبا به كسی اعتماد نمیكنند. وقتی با مساله حادی رو به رو میشوند به طور معمول با كسی در مورد آن صحبت نمیكنند و چون نمیتوانند با آن كنار بیایند در اغلب موارد دست به خودكشی میزنند. آمار نشان داده است گرچه دخترهای نوجوان سه برابر پسرها تصمیم به خودكشی میگیرند ولی پسرها سه برابر دخترها موفق به اجرای آن میشوند.
بعضی از نتایج مشکلات روحی نوجوانان پسر
پرخاشگری میتواند یکی از مشکلات و نتایج آسیب های روحی و روانشناسی نوجوان باشد که البته اگر از طرف پدر و مادر به درستی کنترل نشده و با آن برخورد های صحیح علمی و روانشناسی نشود قطعا پتانسیل تشدید همه مشکلات را دارد .
شاید افسردگی در نوجوانان پسر برای شما زیاد قابل درک نباشد و بیشتر آنچه که انتظار دارید پرخاشگری و بیش فعالی باشد اما اینگونه نیست ، افسردگی همیشه علائم و نشانه های یکسانی ندارد و در نوجوانان پسر میتواند نشانه هایی داشته باشد که برای شما هرگز قابل تشخیص نباشد اما یک مشاور متخصص و روانشناس نوجوانان میتواند آنها را تشخیص دهد ، لذا همیشه به برداشت های خود از رفتار کودک و نوجوانتان اکتفا نکنید و رفتارهایتان را بر آن استوار نسازید و حتما از متخصصین و مشاوران نوجوان مشورت بگیرید.
سلامت جسمی:
یكی از بزرگترین دلایل مرگ و میر در جنس مذكر، جراحات و بیماریهای ناشی از خشونت فیزیكی است. در تمامی نقاط دنیا، دختران بیشتر در معرض خشونتهای جنسی و پسرها در معرض خشونتهای فیزیكی قرار دارند. نوجوانان پسری كه بیشتر وقت خود را خارج از منزل صرف میكنند یا جزو خانوادههای بیبضاعتاند بهطور معمول قربانی این نوع خشونتها هستند و اغلب نیز دچار ناراحتیهای روانی میشوند. تحقیقات متعددی نشان داده، پسرهایی كه در سن كودكی یا نوجوانی در معرض خشونت فیزیكی قرار میگیرند، در بزرگسالی دچار مشكلاتی در تكلم میشوند. بسیاری از همین نوجوانان موجب ظهور درگیریهای داخل كشوریاند و به همین دلیل زندانی یا كشته میشوند.
به این علل و بسیاری عوامل دیگر ، ضروری به نظر میرسد تا به سلامت و پیشرفت نوجوانان پسر توجه بیشتری مبذول شود. توجه به این گروه نه تنها به معنی زیر سوال رفتن مساوات جنسی نیست بلكه فواید آتی آن نصیب تمامی اقشار و سنین از جمله نوجوانان، زنان، كودكان و مردان تمامی طبقات جامعه خواهد شد.
نوجوانان چگونه به مسائل مینگرند «تا زمانی که خودتان را به جای فرزندتان قرار ندهید و از دید او به مسائل نگاه نکنید، نمیتوانید با او ارتباط برقرار کنید.» شاید بهترین راهی که به شما کمک میکند تا با نحوه ی نگرش یک نوجوان آشنا شوید، این باشد که سعی کنید به دوران نوجوانی خود باز گردید و احساسات، امیدها و ایدههایی را که داشتید به یاد آورید.
بسیاری از والدین به طور معمول این دوران از زندگی خود را فراموش میکنند و در برخورد با فرزندشان، از آن بهره نمیبرند. مثال اغراقآمیزی که خواهید خواند، ممکن است به شما کمک کند تا بتوانید از دریچه ی چشم یک نوجوان به محیط نگاه کنید.
تصور کنید که شما یکی از تیزهوشترین جوانان جهان هستید؛ اطلاعات عمومی بسیار خوبی دارید و میزان هوش شما برابر با انیشتن و یا کمی ضعیفتر از اوست. افزون بر اینها، اطلاعات عمومی بسیار قوی شما موجب شده است تا برخوردی بسیار موثر و کارآمد با مشکلات داشته باشید.
اکنون تصور کنید که شما از سوی دو نفر کودن که مسنتر از شما نیز هستند، استخدام شدهاید. ضریب هوشی این افراد بسیار پایینتر از شما بوده و اطلاعات عمومی آنها بسیار محدود است اما همواره به شما دستور میدهند که چه کاری را انجام دهید و چه کاری را انجام ندهید. آنها همچنین به شما پند میدهند که چه چیزی مهم و چه چیزی بیاهمیت است. از شما میخواهند کارهایی راانجام دهید که دلیلی منطقی برای انجام آنها وجود ندارد، و درباره ی مسائلی با شما صحبت میکنند که با کار و فعالیت شما کاملاً بیارتباط است.
آنها سعی میکنند درباره ی یک زندگانی سعادتمند شما را راهنمایی کنند در حالی که خودشان مفهوم نصایح مذکور را درک نکردهاند. با وجود آنکه شما سعی میکنید به آنها بفهمانید گفتههای آنها بسیار کلی و ذهنی است، آنها به کارشان ادامه میدهند و با دستور دادن و نصایح تحمیلی و تقاضاهای بیارتباط با کار شما، آزارتان میدهند.
در چنین وضعیتی چه احساسی خواهید داشت؟
احتمالاً بسیار عصبانی خواهید شد زیرا افرادی که صلاحیت کمتری از شما دارند، به شما میگویند چکار کنید. اگر آنها کاری را از شما بخواهند، شاید خلاف آن عمل کنید و یا کاری را که خودتان درست تشخیص میدهید انجام دهید و به درخواست آنها توجهی نکنید. امکان دارد ارتباط خودتان را با آنها کم کنید و با دوستانی که درخور شما هستند و درک بهتری دارند رابطه برقرار کنید. اکنون ببینیم در مثال یاد شده، کدام شخصیت به جای نوجوان و کدام شخصیت به جای والدین قرار دارند. دوستان یک نوجوان معمولاً همان کسانی هستند که صلاحیت و هوشمندی آنها از سوی او مورد تأیید است.
برای این که پسرتان احساس نکند به خاطر جنسش هیچ محدودیتی ندارد، قوانین خانواده را بنویسید و به دیوار اتاقش بچسبانید و حتماً ساعات ورود و خروج را طبق مقررات خانواده درج کنید
شاید بتوان یکی از مهمترین مسوولیتها و وظایفی را که والدین در مقابل نوجوانان خود دارند وظیفه تربیتی آنها به شمار آورد؛ وظیفهای که اگر خوب و درست از عهده آن برآیند، نتیجهاش آیندهای درخشان و مطمئن برای فرزندان است.
کمک گرفتن از متخصصان
در برخورد با نوجوانان حتما از مشورت متخصصان و روانشناسان نوجوان استفاده کنید چرا که بسیاری از والدین دانش درستی نسبت به مشکلات و چالش های دوران نوجوانی ندارند و به تناسب دوران زندگی خود با آن برخورد میکنند به هر حال در هر زمان که احساس نیاز کردید به مراکز مشاوره و یا حتی مشاوره تلفنی مراجعه کنید تا راه درست و علمی را به جای روش های سنتی انتخاب کنید
منبع : مشاوره تخصصی نوجوانان مشاوران هیروو